U ponedeljak 12.12.2022. sa početkom u 12 časova u Medija centru, Terazije 3, II sprat (Mala sala) održaće se okrugli sto o položaju savremenih umetnica pod nazivom Biti umetnica danas – vreme promena, a koji se organizuje u okviru dvodnevnog interdisciplinarnog foruma IZAZOVI SAVREMENOG TRENUTKA u organizaciji Udruženja ŠumArt. Projekat je podržalo Ministarstvo kulture Republike Srbije.   Iz različitih oblasti društva – posebno u vezi sa mestom i ulogom žena – postoji zahtev za svaku političku, ekonomsku i društvenu promenu sa ciljem stvaranja ravnopravnog društva. U sferi kulture i kreativnih industrja ova potreba je još naglašenija jer je aktivizam mnogih umetnica podstaknut zahtevom za značajnije prisustvo i vidljivost žena u umetnosti i kulturi sa ciljem promene sadašnjosti i budućnost umetnica, ali i revidiranja loših iskustava (gotovo nikakv uzastupljenost umetnica u istoriji umetnosti).   Takođe, danas je više nego očigledno da mediji, od tradicionalnih do onlajn medija, u velikoj meri utiču na naše percepcije i ideje o ulozi žena u vizuelnoj umetnosti. Jasna je i tendencija da mediji još uvek održavaju rodnu nejednakost naglašavajući tako nedovoljnu vidljivost savremenih vizuelnih umetnica. Kreiranje rodno senzitivnog i rodno transformativnog sadržaja će pomoći u razbijanju rodnih stereotipa u tradicionalnim društvenim i kulturnim normama i stavovima u pogledu rodne percepcije, kako u kulturnim sadržajima tako i u medijima.   Stoga je od suštinskog značaja kako pristupamo temi rodne ravnopravnosti, jer pogrešan stav može dovesti do pogrešnog tumačenja. Imajući ovo na umu, organizovanjem okruglog stola, pokušaćemo da detaljnije istražimo ova pitanja, ali i mnoga druga kroz razgovor sa današnjim sagovornicama.   Na okruglom stolu govore:

1. dr um. Vesna Opavski (Srbija, Belgija), digitalna je umetnica, konsultant i predavač,
2. Tamara Zečević (Srbija), samostalna umetnica , vajarka,
3. Gala Čaki (Srbija), umetnica, kolekcionarka i organizator „Gala međunarodnog simpozijuma umetnosti”,
4. Ivana Egić (Hrvatska, Švedska), umetnica, osnivačica je virtualnog umjetničkog projekta Art ćakula,
5. Matilda Muller (Hrvatska), slikarka,
6. Ema Bregović (Francuska), vajarka,
7. Aleksandra Marić (Srbija), vajarka,
8. Nevena Milosavljević (Srbija), vajarka,
9. Nataša Tapić (Srbija), istoričarka umetnosti,
10. Smiljka Čabraja (Srbija), istoričarka umetnosti.

I Z V E Š T A J   Okrugli sto „Biti umetnica danas – vreme promena“ održan je 12. decembra 2022. godine sa početkom u 12:00 časova u Medija centru, Terazije 3, u organizaciji udruženja ŠumArt i uz podršku Ministarstva kulture Republike Srbije. Ovaj prvi u nizu planiranih okruglih stova u o svim izazovima sa kojima se susreću savremene vizuelen umetnice i istoričarke umetnosti na Balkanu. Iz različitih oblasti društva – posebno u vezi sa mestom i ulogom žena – postoji zahtev za svaku političku, ekonomsku i društvenu promenu sa ciljem stvaranja ravnopravnog društva. U sferi kulture i kreativnih industrja ova potreba je još naglašenija jer je aktivizam mnogih umetnica podstaknut zahtevom za značajnije prisustvo i vidljivost žena u umetnosti i kulturi sa ciljem promene sadašnjosti i budućnost umetnica i istoričarki umetnosti, ali i revidiranja loših iskustava (gotovo nikakv uzastupljenost umetnica u istoriji umetnosti). Takođe, danas je više nego očigledno da mediji, od tradicionalnih do onlajn medija, u velikoj meri utiču na naše percepcije i ideje o ulozi žena u vizuelnoj umetnosti i teoriji umetnosti. Jasna je i tendencija da mediji još uvek održavaju rodnu nejednakost naglašavajući tako nedovoljnu vidljivost savremenih vizuelnih umetnica. Kreiranje rodno senzitivnog i rodno transformativnog sadržaja će pomoći u razbijanju rodnih stereotipa u tradicionalnim društvenim i kulturnim normama i stavovima u pogledu rodne percepcije, kako u kulturnim sadržajima tako i u medijima. Stoga je od suštinskog značaja kako pristupamo temi rodne ravnopravnosti, jer pogrešan stav može dovesti do pogrešnog tumačenja. Imajući ovo na umu, organizovanjem okruglog stola, pokušaćemo da detaljnije istražimo ova pitanja, ali i mnoga druga kroz razgovor sa današnjim sagovornicama. Na okruglom stolu su učestvovale:

1. dr um. Vesna Opavski (Srbija, Belgija), digitalna je umetnica, konsultant i predavač,
2. dr um. Gala Čaki (Srbija), umetnica, kolekcionarka i organizator „Gala međunarodnog simpozijuma umetnosti”,
3. mr Dragana Martinović, istraživač/teoretičar umetnosti i medija, Zavod za proučavanje kulturnog razvitka,
4. Tamara Zečević (Srbija), samostalna umetnica , vajarka,
5. Ivana Egić (Hrvatska, Švedska), umetnica, osnivačica je virtualnog umjetničkog projekta Art ćakula,
6. Matilda Muller (Hrvatska), slikarka,
7. Ema Bregović (Francuska), vajarka,
8. Aleksandra Marić (Srbija), vajarka,
9. Nevena Milosavljević (Srbija), vajarka,
10. Nataša Tapić (Srbija), istoričarka umetnosti,
11. Smiljka Čabraja (Srbija), istoričarka umetnosti

  Inicijativa za organizovanjem okruglog stola je proistekla iz potrebe da se nove relacije između umetničke teorije i prakse ali da se naglasi da su žene vizuelne umetnice i one koje pišu o umetnosti jesu jedno – istakla je u svom uvodnom obraćanju istoričarka umetnosti Nataša Tapić. Nakon kratkog istorijskog pregleda o zastupljenosti žena u umetničkoj teoriji i praksi u svetu i regionu, koje je dala slikarka Matilda Muler, dr um. Vesna Opavski je istakla da žene umetnice ne zaslužuju manje nego što im pripada i da konačno zavređuju svoje mesto. Dr um. Gala Čaki je naglasila potrebu edukacije kupaca jer u svetu se na ovome radi planski. Ivana Egić, koja živi i radi u Švedskoj je pojasnila potrebu onlajn udruživanja govoreći o Art Ćakuli. Vajarka Tamara Zečević se osvrnula na podatke koji se odnose na odkup dela savremenih umetnica u Srbiji ali i na činjenicu da mnoge umetnice jesu majke što dodatno produbljuje probleme sa kojima se susreću. Mlade umetnice vajarke Ema Bregović, Aleksandra Marić i Nevena Milovanović su dale uvid u razmilšljanja novih generacija koje na mnoga pitanja gledaju iz drugačije perspektive. Mr Dragana Martinović predstavila istraživanje Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka,  „Identiteti žene u savremenom vizuelnom stvaralaštvu“ koje predstavlja deo evropskog projekta Biljane Jotić „Uspon žene u kulturi na Zapadnom Balkanu“. Istraživanje tehnikom anketiranja obavljeno je na uzorku od 256 ispitanica, vizuelnih umetnica iz Republike Slovenije, Republike Crne Gore, Republike Hrvatske, Republike Severne Makedonije i Republike Srbije. (publikacija https://drive.google.com/file/d/12oVbefLOmWnJyYwcDqsSulgITokaCeKH/view). Posle izlaganja vođena je konstruktivna rasprava i razmena mišljenja o problemima koje koče ostvarivanje ideja i predloga i o mogućnostima ostvarivanja istih u predstojećem periodu. Istoričarka umetnosti Smiljka Čabraja u završnoj reči je ponovila neophodnost saradnje između umetničke teorije i prakse i najavila mogućnost publikovanja monografije o umetnicama bivše Jugoslavije od 1900. do danas.   Zaključci Okruglog stola su:

1. Iskustvo u protekom periodu je pokazalo da nije dovoljno prezentirati ideje na okruglim stolovima koji su za medije i donosioce odluka često od sekundarnog značaja, već se fokusirati na umrežavanje na lokalnom i regionalnom nivou;
2. Plansko i sistematsko jačanje proaktivnosti i mapiranje zajedničkih problema u regionu;
3. Vršiti „meki“ pritisak na institucije odlučivanja kako bi kroz olakšice u oporezivanju privrednog sektora onogućili otkup novih umetničkih sadržaja,
4. Uspostaviti ŠumArt umetnički konsalting (koji je planiran prema Statutu udruženja) kao zajedničke platforme
5. U saradnji sa državnim institucijama organizovati intersektorsku saradnju i edukaciju.
6. Izrada akcionog plana za realizaciju dogovorenog – utvrđivanje metodologije rada između dva foruma – objavljivanje zaključaka.